3 lutego obchodzi się wspomnienie św. Błażeja, biskupa i męczennika. W Kościele wciąż udziela się błogosławieństwa „błażejkami”, czyli świecami w tym dniu pobłogosławionymi. Kapłan przykłada wiernym skrzyżowane „błażejki” do gardła, wypowiadając nad każdym modlitwę: „Przez wstawiennictwo świętego Błażeja, niech Bóg zachowa Cię od choroby gardła i wszelkiego innego zła”.
Święty Błażej żył na przełomie III i IV wieku. Urodził się w Cezarei Kapadockiej (tereny dzisiejszej Turcji). Był lekarzem, jednak porzucił swój zawód, by w jaskiniach na górze Argeus wieść życie pustelnicze i tak bliżej poznawać Boga. Według legendy, przychodzili do niego po pomoc zarówno ludzie, jak i zwierzęta. Gdy umarł biskup miasta Sebasta w Armenii (dziś Sivas w Turcji) tamtejsza wspólnota wybrała Błażeja na swojego nowego pasterza.
Gdy Licyniusz, cesarz Konstantynopola, rozpętał prześladowania chrześcijan, wierni uprosili Błażeja, by ukrył się w jaskini. Z ukrycia dalej kierował diecezją. Został jednak zdradzony, uwięziono go i postawiono przed sądem.
Według legendy, w czasie swojego pobytu w więzieniu dokonał wielu cudów: uzdrawiał chorych, pocieszał wiernych, błogosławił. Najgłośniejsza jest historia o tym, jak uzdrowił chłopca, któremu nieopatrznie połknięta ość przebiła gardło. Podobno również dzięki jego modlitwie pewna kobieta odzyskała świnię porwaną przez wilka – w podzięce przyniosła Błażejowi do więzienia dar.
Biskup Błażej był torturowany, jednak nie złamał się i w końcu został skazany na ścięcie. Wyrok wykonano w 316 roku.
W ikonografii przedstawiany jest w szatach biskupich. Ukazuje się go, gdy jest w jaskini, gdy karmi zwierzęta, lub uzdrawia chorych (najczęściej tego chłopca, któremu ość utkwiła w gardle). Często występuje także z karmiącymi go ptakami lub w scenie, w której namawia wilka, by oddał kobiecie świnię, którą porwał. Jego atrybutami są: pastorał, jeleń, ptaki niosące pożywienie, dwie skrzyżowane świece i żelazne zgrzebło – narzędzie tortur.
Św. Błażej jest patronem miasta Dubrownik w Chorwacji, zaś jego relikwie znajdują się m.in. w Dubrowniku, Paryżu, Brunszwiku i St. Blasien. Ludność wiejska czciła go jako opiekuna zwierząt domowych, patrona od chorób gardła i krwotoków. Jest patronem lekarzy, gręplarzy, kamieniarzy oraz szewców. Uważa się go też za patrona mówców, śpiewaków oraz wszystkich innych osób, które muszą dbać o swoje gardło i struny głosowe. Jest też jednym ze świętych „od pogody” – mówi się, że zapobiega szkodom wyrządzonym przez wiatr. Istnieje też ludowe powiedzenie: „deszcz na św. Błażeja – słaba wiosny nadzieja”.
Jego wspomnienie obchodzi się 3 lutego. W tym dniu, mniej więcej od XVI w., święci się chleb, wino, wodę, owoce (szczególnie jabłka) oraz świece – tak zwane „błażejki”. Na pamiątkę uzdrowionego przez św. Błażeja chłopca, jabłko znalazło własne miejsce w liturgii – po poświęceniu dawano je do zjedzenia cierpiącym na choroby gardła. Do dziś w Kościele udziela się błogosławieństwa „błażejkami”: kapłan przykłada wiernym skrzyżowane świece do gardła, wypowiadając nad każdym modlitwę: „Przez wstawiennictwo świętego Błażeja, niech Bóg zachowa Cię od choroby gardła i wszelkiego innego zła. W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego”.
www.liturgia.pl
